In 2022 werden er in Duitsland 507 plofkraken en pogingen tot plofkraken gepleegd. 29% meer dan het jaar ervoor, met een jaarlijkse schade van meer dan 50 miljoen euro. Het westen van Duitsland wordt het meest getroffen – 63% van de plofkraken worden gepleegd in de provincies Noordrijn-Westfalen, Nedersaksen en Rijnland-Palts. Het feit dat die drie westelijke provincies tegen de grens van Nederland aan liggen berust niet op toeval, aangezien veel van de daders uit Nederland komen. Onderzoek wijst uit dat er grote, goed georganiseerde groepen misdadigers uit Nederland verantwoordelijk zijn voor de plofkraken. Deze groepen opereren uitsluitend in Duitsland, en dat heeft een aantal redenen.
“Naast het verschil in het aantal pinautomaten, loopt Nederland voor in voorzorgsmaatregelen ten opzichte van Duitsland.”
In Nederland is in de afgelopen jaren bijna de helft van het aantal geldautomaten verdwenen, terwijl dat aantal in Duitsland – waar cash betalen nog steeds veel populairder is – ongeveer gelijk is gebleven. Naast het verschil in het aantal pinautomaten, loopt Nederland voor in voorzorgsmaatregelen ten opzichte van Duitsland. Zo gaan in Nederland het overgrote deel van de pinautomaten ’s nachts dicht, waardoor de criminelen veel minder effectief te werk kunnen gaan, omdat ze de explosieven aan de buitenkant van het automaat moeten monteren. Daarnaast is de geldopslag in Nederlandse pinautomaten voorzien van lijm- en verfcapsules. Lukt het de criminelen toch om bij het geld te komen, dan ontploffen die capsules en is het geld onbruikbaar.
Maatregelen die in Nederland hebben gezorgd voor een drastische daling van het aantal plofkraken – er waren vier plofkraken in 2022, ten opzichte van 71 in 2019. Maatregelen die er in Duitsland nog niet zijn, waardoor die Nederlandse groeperingen massaal naar Duitsland rijden om toe te slaan en het aantal plofkraken daar juist stijgt. De Nederlanders die opgepakt worden door het Duitse onderzoeksteam staan terecht in de Duitse rechtbank en krijgen daarvoor een tolk toegewezen.
“Het is erg handig dat ik beide rechtsstelsels heel goed ken en dus zowel de Duitse advocaten als de Nederlandse verdachten uitleg kan geven over de verschillen.”
Omdat ik ook in Duitsland beëdigd ben mag ik ook in Duitsland in rechtszaken optreden. Het is handig dat ik beide rechtsstelsels heel goed ken en dus zowel de Duitse advocaten als de Nederlandse verdachten uitleg kan geven over de verschillen. Zo moet in Duitsland alles in de mondelinge behandeling gebeuren. Van het bekijken van de camerabeelden en het horen van de getuigen, tot het bespreken van de deskundigenverslagen – alles wordt mondeling behandeld. Hierdoor heb je heel wat zittingsdagen met heel wat uren. In Nederland gebeurt al heel veel vóór de mondelinge behandeling bij de rechter-commissaris, waardoor deze mondelinge behandeling vaak beperkt is tot één zitting van 1 à 2 uur.
Vijf jaar geleden had ik de eerste grote plofkraakzaak in Keulen met zeven verdachten en bijna twintig zittingsdagen. Iedere verdachte heeft een eigen tolk en ten behoeve van het proces wordt in Duitsland altijd geprobeerd om voor alle zittingsdagen dezelfde tolk voor een verdachte in te zetten. De rechtszaak in de reportage is er een in de rechtbank in Koblenz, die zo’n acht zittingen nodig waren tot de uitspraak. De verdachte voor wie ik tolkte wordt uiteindelijk schuldig bevonden en veroordeeld tot vijf jaar in de Duitse cel.